Aziz Nesin Zübük – Kağnı Gölgesindeki İt adlı romanını Anadolu gezileri sırasındaki birinci elden gözlemlerine dayanarak kaleme almış ve eser 1961 yılında yayınlanmıştır.
ZÜBÜK KİMLERE DENİR?
Nesin romanın başkahramanı Zübükzade İbraam Bey karakterine ilham verenin Sivas civarında geçirdiği zamanlarda hakkında çokça
gülünç hikâye dinlediği “madrabaz bir politikacı” olduğunu belirtir. Daha sonraki yıllarda Zübük ifadesi Nesin’in yarattığı bir karakterin özel ismi olmaktan çıkmış ve “çıkarı uğruna her kılığa giren, sözüne güvenilmez, sinsi, dolandırıcı, yalancı” bir toplumsal tipi tanımlayan genel bir ifadeye dönüşmüştür.
İLK YAYIN TARİHİ
Zübük ilk yayınlandığı tarih olan 1961’den 2002 yılına kadar 22 kez daha sonra da Nesin Vakfı tarafından 16 kez basılmıştır. Zübük, takip eden yıllarda Almanca ve Arapça başta olmak üzere birçok dile çevrilmiştir (Çoruk, 2014, s. 99). Roman 1980 yılında Kartal Tibet tarafından sinemaya uyarlanmış ve şüphesiz bu da Nesin’in yapıtının etkisini bir kat daha arttırmıştır. Eser, “Zübük” olarak adlandırılan madrabaz politikacı tipine ve bu tipi yaratan toplumsal yapıya dair bir eleştiridir.
