“Çocuk Bayramı’nda” sayılarla Türkiye’de Çocuklar
Seher Alp
4 min read
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nın 103’üncü yıl dönümü tüm yurtta coşkuyla kutlanıyor. Çocuklara verilen bu bayram cumhuriyetin ve Türkiye’nin geleceğinin teminatı nitelikte. 23 Nisan’ın “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” olarak kabul edilmesi de çocuk ve gençlere verilen önemi bir kez daha göstermiş oluyor.
Bununla birlikte Türkiye sosyolojisinde çocuklarının konumu, sayısı ne olduğu merak ediliyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) en son 2022 yılı sonuçlarını açıkladığı “İstatistiklerle Çocuk” araştırması ayrıntılı yanıtlar veriyor.
Dünya gazetesinden Naki Bakır’ın haberine göre Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nin (ADNKS) baz alındığı araştırma sonuçlarına göre, 2022 yıl sonu itibarıyla 85 milyon 279 bin 553 kişi olan Türkiye nüfusunun 22 milyon 578 bin 378’ini, Birleşmiş Milletler tanımına göre 0-17 yaş arasını kapsayan çocuklar oluşturdu. Çocuk nüfusun yüzde 51.3’ünün erkek, yüzde 48.7’sinin kız olduğu belirlendi. 2022 yılında çocuk nüfusun yüzde 25.1’i 0-4 yaş, yüzde 29.4’ü 5-9 yaş, yüzde 28.5’i 10-14 yaş ve yüzde 17’si 15-17 yaş grubunda yer aldı.
ÇOCUK NÜFUS ORANI AB’DEN YÜKSEK
Türkiye’nin 2022 itibarıyla yüzde 26.5 olan çocuk nüfus oranının Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden daha yüksek olduğu görüldü. Çocuk nüfus oranının AB üyesi 27 ülkenin ortalamasında yüzde 18.1 olduğu belirlendi. 2022 itibarıyla AB’ye üye ülkeleri içinde en yüksek çocuk nüfus oranına sahip ülkeler yüzde 23.6 ile İrlanda, yüzde 21.3 ile Fransa, yüzde 21.0 ile İsveç. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu ülkeler ise yüzde 15.6 ile İtalya, yüzde 15.8 ile Portekiz, yüzde 15.9’la Malta oldu.
ADNKS sonuçlarına göre illerin toplam nüfusları içindeki çocuk nüfus oranları incelendiğinde, 2022 yılında en yüksek çocuk nüfus oranına sahip olan ilin, yüzde 44.9’la Şanlıurfa olduğu belirlendi. Bu ili yüzde 41.4’le Şırnak ve yüzde 39.3’le Ağrı izledi. Çocuk nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 16.9 ile Tunceli oldu. Bu ili yüzde 17.7 ile Edirne ve yüzde 18.4’le Kırklareli izledi.
EN ÇOK ÇOCUK ŞANLIURFA’DA
Öte yandan, 2022 yılında toplam hane halkı sayısı 26 milyon 75 bin 365 olurken, hanelerin yüzde 44.3’ünde 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunduğu görüldü. Bu hanelerin illere göre dağılımı incelendiğinde, 0-17 yaş grubunda en az bir çocuk bulunan hane halkı oranının en yüksek olduğu ilin yüzde 70.3’le Şanlıurfa, en düşük olduğu ilin yüzde 29’la Tunceli olduğu belirlendi. En az bir çocuk bulunan hanelerin yüzde 18.9’unda 0-17 yaş grubunda bir çocuk, yüzde 15.4’ünde iki çocuk, yüzde 6.5’inde üç çocuk, yüzde 2.2’sinde dört çocuk, yüzde 1.3’ünde ise beş ve daha fazla çocuk bulunduğu görüldü.
Millî Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine göre okul öncesi eğitim düzeyinde beş yaş grubunda 2020/21 öğretim yılında yüzde 56.9 olan net okullaşma oranı, 2021/22 öğretim yılında yüzde 81.6’ya yükseldi. Beş yaş net okullaşma oranı, erkek çocuklarda yüzde 81.9, kız çocuklarda yüzde 81.4 oldu. 2021/22 öğretim yılında net okullaşma oranı ilkokul düzeyinde yüzde 93.2, ortaokul düzeyinde yüzde 89.8 ve ortaöğretim seviyesinde yüzde 89.7 olarak gerçekleşti.
ÇOCUKLAR KENDİNİ “MUTLU” HİSSEDİYOR
Türkiye çocuk araştırması sonuçlarına göre, tüm yaşantılarında kendini mutlu hissettiğini belirten 13-17 yaş grubundaki çocukların oranı yüzde 69.1, kendini orta seviyede mutlu hisseden aynı yaş grubundaki çocukların oranı yüzde 27.6, kendini mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 3.4 oldu.
13-17 yaş grubundaki erkek çocuklarda kendini mutlu hissettiğini belirtenlerin oranı yüzde 71.4, orta seviyede mutlu hissedenlerin oranı yüzde 25.6, mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 2.9 oldu. Aynı yaş grubundaki kız çocuklarda kendini mutlu hissedenlerin oranı yüzde 66.5, orta seviyede mutlu hissedenler yüzde 29.6, mutsuz hissedenlerin oranı ise yüzde 3.9 çıktı.
patronlardunyasi.com
