Türkiye’deki kripto para yatırımlarıyla ilgili en kapsamlı araştırma, Işık Üniversitesi İşletme Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dilek Leblebici Teker ve doktora öğrencisi Esin Demirel tarafından yapıldı. 2023 yılı ilk çeyreği dönemi için hazırlanan ankete katılanların yüzde 76’sı 26-50 yaş aralığındaydı.
Katılımcıların yüzde 100’ü en az lisans derecesine sahip olup, yüzde 31’i doktora ünvanına sahipti. Ankete katılanlara ilk olarak, portföy oluştururken hangi enstrümanlara yatırım yaptıkları soruldu. Buna göre, döviz-Eurobond ilk sırayı aldı. Onu hisse senedi ve altın takip etti.
Döviz-Eurobond ve hisse senedi, 2022 yılı son çeyreğinde yapılan bir önceki ankette de ilk ikiyi oluştururken; o dönem üçüncü sırada gayrimenkul yer alıyordu. Teker, bu değişim için şunları söyledi: “Finansal piyasalara yönelik beklenti ve risk algısı anketlerinde yatırımcı görüşü oldukça dinamiktir.
Hem siyasi söylemler hem de yerel ve global makro haberler bireylerin yatırımcı davranışını değiştirmesine neden olur.” İşte anketin diğer sonuçları:
– Yatırımcıların yüzde 67’si haftada en az 1 kere fonlarını takip ettiklerini açıkladı.
-Ankete katılan yatırımcılara yatırım tercihlerden dolayı para kaybetme düşüncesinin kendilerini strese sokup sokmadığı sorulmuştur. Buna göre “yatırım tercihlerimden dolayı para kaybetme düşüncesi beni strese sokuyor” düşüncesine yatırımcların yüzde 16’sı kesinlikle katıldıklarını, yüzde 32’si ise katıldıklarını belirtti. Yüzde 22’si bu düşünceye katılmadıklarını, yüzde 6’sı ise kesinlikle katılmadıklarını ifade etti. Kalan yüzde 24’lük kısım ise kararsız olduklarını belirtti. Sonuçlar birlikte ele alındığında, analize katılan katılımcıların toplam yüzde 48’i yatırım tercihlerinden dolayı para kaybetme stresine girdiklerini ifade etti.
-“Portföy oluşturma ve yönetme konusunda bilgi düzeyimi yeterli buluyorum” düşüncesine yatırımcıların yüzde 13’ü kesinlikle katıldıklarını, yüzde 35’i ise katıldıklarını belirtti. Yüzde 22’si bu düşünceye katılmadıklarını, yüzde 2’si ise kesinlikle katılmadıklarını ifade etti. Kalan yüzde 28’lik kısım ise kararsız olduklarını belirtti. Sonuçlar birlikte ele alındığında, katılımcıların toplam yüzde 62’si portföy oluşturma ve yönetme konusunda kendilerine güvendiklerini ifade etti.
-Ankete katılanların yüzde 93’ü kripto para piyasasını kuvvetli düzeyde riskli bulduklarını ifade etti.
– Yatırımcıların yüzde 59’u kripto para dünyasını sanal bir balon olarak belirtirken, yüzde 41’i sanal balon olduğu yönündeki görüşe katılmadığını ifade etti.
-Katılımcıların yüzde 62’si kripto paraları finansal sistemde önemli bir inovasyon olarak gördüklerini ifade etti.
-Katılımcıların yüzde 35’i “Bitcoin liderliğini başka bir kripto paraya kaybedecek” derken, yüzde 32’si “Kaybetmeyecek” dedi. Katılımcıların yüzde 33’ü ise “kararsız” olduğunu söyledi. Kripto piyasalarının popülerliğini önümüzdeki dönemde devam ettireceğini belirten Teker, “Bu piyasalara olan ilgi regülasyonu da gerekli kılmaya devam ediyor. Her ne kadar bu konuda atılan adımlar olsa da devletlerin önümüzdeki kısa vadede daha net bir çizgileri olacağı beklenmeli” değerlendirmesinde bulundu.
